Metapneumovirusi njerëzor, njohur si HMPV, për të cilin thuhet se po përhapet tej mase në Kinë, ka ngritur pikëpyetje të shumta se çfarë është kjo sëmundje dhe a përbën shqetësim real.
Por çfarë është HMPV?
HMPV është një virus që mund të shkaktojë sëmundje të rrugëve të sipërme dhe të poshtme të frymëmarrjes tek njerëzit e të gjitha moshave. Fëmijët e vegjël, të moshuarit dhe njerëzit me sistem imunitar të dobët, janë më të rrezikuarit të zhvillojnë sëmundje serioze nga virusi.
Kohëzgjatja e sëmundjes ndryshon në varësi të ashpërsisë nga individi në individ, por është e ngjashme me infeksionet e tjera të frymëmarrjes shkaktuar nga viruset, sqarojnë profesionistët e fushës.
Simptomat e HMPV
Sipas CDC-së amerikane, simptomat që zakonisht lidhen me HMPV-në përfshijnë:
- Kollë
- Ethe
- Bllokim të hundës
- Frymëmarrje të shkurtër
“Simptomat klinike të infeksionit HMPV mund të përshkallëzohen në bronkit ose pneumoni dhe janë të ngjashme me viruset e tjera, që shkaktojnë infeksione të sipërme dhe të poshtme të frymëmarrjes,” thuhet në ëebsajtin e CDC-së.
A është HMPV një virus i ri?
HMPV nuk është i ri. Ai u zbulua për herë të parë në 2001-in dhe është pjesë e familjes së Pneumoviridae, së bashku me virusin sincicial të frymëmarrjes, ose RSV-në, sipas CDC-së.
Mund të ketë qarkulluar edhe më herët – për dekada ose mbi një shekull, shprehen mjekët.
HMPV qarkullon zakonisht duke filluar nga dimri e deri në pranverë, dhe mund të qarkullojë edhenjëkohësisht me RSV-në apo gripin e sezonit.
A është HMPV më i keq se COVIDI?
Ekspertët thonë se shpërthimi i HMPV-së në Kinë nuk është ndonjë shqetësim i madh – nuk është sëmundje e re, misterioze dhe as përgjegjëse për aq raste sa COVIDI apo infeksione të tjera këtë sezon. Sipas të dhënave më të fundit të CDC-së, HMPV përbën më pak se 2% të testeve javore pozitive të viruseve të frymëmarrjes. Në krahasim, gripi përbënte gati 19% dhe COVID pak më shumë se 7% për të njëjtën javë.
Që një sëmundje të konsiderohet e përhapur në nivel lokal, duhet të jetë mbi 10% e rezultateve pozitive për dy javë. Me 1.9%, ekspertët shprehen se nuk është as afër numrave të gripit, as COVIDIT dhe as RSV-së.
Studiuesit vlerësojnë se rreth 10% deri në 12% e sëmundjeve të frymëmarrjes tek fëmijët, shkaktohen nga HMPV. “Shumica e rasteve janë të lehta, por rreth 5% deri në 16% e fëmijëve do të zhvillojnë një infeksion të traktit të poshtëm të frymëmarrjes si pneumonia”, sqarojnë ata.
Transmetimi dhe parandalimi i HMPV
HMPV transmetohet nëpërmjet kontaktit të drejtpërdrejtë me dikë që e ka atë ose nga prekja e gjërave të kontaminuara me virusin.
“Fatkeqësisht, krahasuar me gripin, RSV dhe COVID, ne nuk kemi një vaksinë për metapneumovirusin njerëzor, kështu që nuk e kemi avantazhin e përgatitjes apo rritjes së sistemit tonë imunitar për të luftuar këto viruse”, shprehen ekspertët. “Megjithatë, gjithçka tjetër që mësuam për COVIDIN, mund të zbatohet për metapneumovirusin njerëzor.”
Për të parandaluar sëmundjen, ndërmerrni hapa të ngjashëm për parandalimin e viruseve të tjera të frymëmarrjes, domethënë lani duart me sapun dhe ujë dhe shmangni kontaktin e ngushtë me njerëzit e sëmurë.
“Nëse dikush është i sëmurë, përpiquni të shmangni grumbullimin në mënyrë që të mos ekspoheni të gjithë, veçanërisht njerëzit e cenueshëm,” këshillojnë mjekët. “Nëse një person është i sëmurë dhe nuk mund të shmangë shkuarjen në një vend ku ndodhen të tjerët, atëherë përpiquni të përdorni maska, të përdorni rregullat për kollitjen e teshtitjen dhe të lani duart mirë”.
