Ka përfunduar takimi mes presidentit serb Vuçiç dhe kryeministrit të Kosovës Kurti, sa i takon respektimit të marrëveshjes franko-gjermane, propozuar për neutralizimin e situatës mes Kosovës dhe Serbisë. Në deklaratën e tij dhënë menjëherë pas përfundimit të takimit, Borrell ka nënvizuar se palët kanë rënë dakord ta zbatojnë marrëveshjen, e se në takimin e radhës në mes të marsit, pritet të bëhen vetëm specifikimet e nevojshme për të shmangur keqkuptimet.
Sa më poshtë, fjala e plotë e Josep Borrellit, mbajtur pas takimit me dy krerët e vendeve të Ballkanit Perëndimor.
“Sot pata kënaqësinë të prisja presidentin Aleksandër Vuçiç të Serbisë dhe kryeministrin Albin Kurti të Kosovës për takimin e parë të nivelit të lartë [të Dialogut Beograd-Prishtinë] këtë vit. Por është takimi i gjashtë i nivelit të lartë i këtij Dialogu, që kur kam filluar mandatin tim këtu, në Bruksel.
Në fokus të takimit ishte diskutimi i propozimit të Bashkimit Evropian, për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë.
Ky është një zhvillim i rëndësishëm dhe domethënës, sepse që nga vera e shkuar, ne jemi përfshirë në menaxhimin e krizave, duke u fokusuar vetëm tek krizat: nga njëra krizë tek tjetra, duke u përpjekur të kontrollojmë tensionet në terren.
Tani po dalim nga [faza] e menaxhimit të krizës dhe po kërkojmë një zgjidhje të strukturuar për normalizimin.
Këtë propozim – që diskutuam sot – ne e quajmë një “propozim të Bashkimit Evropian”, sepse u miratua nga 27 Shtetet Anëtare, në nivelin më të lartë të mundshëm të Këshillit të fundit Evropian. Ky është një propozim i miratuar prej Këshillit Evropian: 27 shtete anëtare e mbështetën atë.
Dua të kujtoj se ai u prezantua për herë të parë përpara palëve shtatorin e kaluar. Që atëherë, ne jemi angazhuar në diplomaci intensive mes palëve. Që prej shtatorit të kaluar, kur propozimi u prezantua për herë të parë, Miroslav Lajčák, Përfaqësuesi Special i Bashkimit Evropian [për dialogun Beograd-Prishtinë dhe çështje të tjera rajonale të Ballkanit Perëndimor], ka udhëtuar në rajon, duke shkuar dhjetë herë në Prishtinë dhe tetë herë në Beograd – që prej shtatorit të kaluar.
Është e qartë se ne kemi qenë të angazhuar në një aktivitet intensiv diplomatic dhe dy liderët e diskutuan [propozimin e Bashkimit Evropian] bashkërisht këtu për herë të parë.
Kemi pasur diskutime intensive në formate të ndryshme; të dy liderët treguan sjellje të përgjegjshme dhe gatishmëri për të gjetur zgjidhje.
Kam kënaqësinë të njoftoj se presidenti [i Serbisë, Aleksandar] Vuçiç dhe kryeministri [i Kosovës, Albin] Kurti, kanë rënë dakord sot se nuk nevojiten diskutime të mëtejshme për propozimin e Bashkimit Evropian – propozim që mban titullin: “Marrëveshja për rrugën drejt normalizimit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”.
Dhe, meqenëse të dy liderët ranë dakord se nuk nevojiten më diskutime, teksti i Marrëveshjes do të publikohet së shpejti në faqen e internetit të Shërbimit Evropian të Punëve të Jashtme.
Kjo marrëveshje është mbi të gjitha për qytetarët e Kosovës dhe Serbisë. Nuk është për Bashkimin Evropian: është për qytetarët e Kosovës dhe Serbisë.
Ai përcakton se njerëzit mund të lëvizin lirshëm ndërmjet Kosovës dhe Serbisë duke përdorur pasaportat e tyre – të njohura reciprokisht – ID dhe targa. Kjo nënkupton që njerëzit mund të studiojnë dhe të punojnë pa e pyetur veten nëse diplomat e tyre dhe ku i kanë marrë ato mund të jenë një problem.
Marrëveshja mund të sjellë mundësi të reja ekonomike përmes rritjes së ndihmës financiare, përmes bashkëpunimit biznesor dhe [përmes] investimeve të reja në Kosovë dhe Serbi.
Ajo ofron mundësi më të mira punësimi për të gjithë në Kosovë dhe Serbi, pa burokraci të nevojshme. Kjo do të thotë gjithashtu edhe më shumë tregti, sepse çertifikatat e nevojshme për import dhe eksport nuk do të jenë më problem.
Për serbët në Kosovë, kjo do të thotë më shumë siguri, besim dhe parashikueshmëri – kur bëhet fjalë për mbrojtjen dhe të drejtat e tyre në Kosovë – përfshi këtu edhe Kishën Ortodokse Serbe dhe vendet e trashëgimisë kulturore dhe fetare serbe. Më shumë siguri, besim dhe parashikueshmëri.
Shpresoj që Marrëveshja ë jetë gjithashtu baza për të ndërtuar besimin aq të nevojshëm edhe për të kapërcyer trashëgiminë e së kaluarës. Besimin aq të nevojshëm.
Palët kanë shprehur gatishmërinë për të vazhduar me zbatimin e Marrëveshjes. Ne kemi një histori mjaft të gjatë marrëveshjesh që nuk janë zbatuar ende. Palët kanë shprehur gatishmërinë se në këtë Marrëveshje do të vazhdojnë me shpejtësi zbatimin e saj.
Por nevojiten negociata të mëtejshme, për të përcaktuar modalitetet specifike të zbatimit të dispozitave. E përsëris: ata shprehën gatishmërinë e tyre për të vazhduar me zbatimin e Marrëveshjes, por ende nevojiten negociata të mëtejshme për të përcaktuar modalitetet specifike të zbatimit të dispozitave të Marrëveshjes.
Kjo do të thotë se beteja diplomatike do të vazhdojë, dhe unë do të organizoj një tjetër takim mes dy liderëve gjatë muajit mars, me qëllim që të finalizohen diskutimet për aneksin e zbatimit – që do të udhëheqë fazën e zbatimit të Marrëveshjes.
Ky aneks i zbatimit është pjesë integrale e Marrëveshjes dhe nuk është finalizuar akoma.
Dua të them se Bashkimi Evropian u ka kujtuar palëve detyrimin e tyre për të zbatuar të gjitha marrëveshjet e mëparëshme të Dialogut, të cilat mbeten të vlefshme dhe detyruese.
Ndërkohë, deri në mes të marsit, Përfaqësuesi Special i BE-së, Miroslav Lajčák, do të shkojë sërish në Kosovë dhe Serbi për t’i vizituar ato, për të përcjellë diskutimet e sotme dhe për t’u përgatitur për takimin e radhës të nivelit të lartë.
Presim që palët të angazhohen në mënyrë konstruktive në këtë proces.
Është gjithashtu shumë pozitive të thuhet, se të dyja palët kanë rënë dakord të përmbahen përballë çdo veprimi të pakoordinuar, që mund të çojë në tensione të reja në terren dhe të prishë këto negociata. Shpresoj që kjo të ndodhë, dhe të mos ketë asnjë veprim të pakoordinuar që mund të rrezikojë vazhdimin e punës në vazhdim.
Marrëveshja do t’i vendosë marrëdhëniet mes Kosovës dhe Serbisë në një kontekst të ri dhe të qëndrueshme, dhe dialogun e ndërmjetësuar prej Bashkimit Evropian në një trajektore largpamëse drejt një normalizimi gjithëpërfshirës – pa të cilin asnjë nga palët nuk mund ta realizojë të ardhmen e vet evropiane.
Po, arritja e një marrëveshjeje për normalizimin, nuk është një gjë e rëndësishme vetëm për Kosovën dhe Serbinë. Është gjithashtu [e rëndësishme] edhe për sigurinë, stabilitetin dhe prosperitetin e gjithë rajonit. Dhe kjo na tregon të tërëve se përparimi është i mundur.
Si përfundim, sot është bërë progres dhe unë i përgëzoj palët për angazhimin e tyre.
Në të njëjtën kohë, nevojitet edhe më shumë punë, që ajo që u pranua sot nga palët, të zbatohet. Është e rëndësishme të biesh dakord, [por] është akoma më e rëndësishme, të zbatohet ajo për të cilën është rënë dakord. Dhe kjo është gjëja që duhet të finalizohet akoma.
Jam i sigurt se [Përfaqësuesi Special i BE-së] Miroslav Lajčák, do të vazhdojë me diplomacinë e tij intensive dhe, përpara Këshillit të ardhshëm Evropian – nga mesi – fundi i marsit – ne mund ta finalizojmë plotësisht punën.
Faleminderit.”
