Duket se armëpushimi i menjëherëshëm i pretenduar prej Trumpit mes Rusisë dhe Ukrainës, nuk po rezulton dhe aq i thjeshtë, e me gjasa një kompromis do të mbërrihet edhe për hir të kërcëimeve.
Më i fundit në drejtim të Kievit, ka mbërritur prej negociatorëve amerikanë, të cilët kanë kërcënuar se nëse Ukraina nuk firmos marrëveshjen për mineralet e rralla, SHBA do të ndërpresë sistemin e internetit satelitor Starlink të Elon Musk. Ky diskutim, e mori shtysën prej refuzimit që Zelensky i bëri sekretarit amerikan të Thesarit Scott Bessent për marrëveshjet mbi mineralet e rralla, duke marrë këmbim kërcënimin e ndërprerjen e lidhjes me Starlink.
Sipas mediave botërore, marrëveshja mes SHBA dhe Ukrainës, për menaxhimin e tokave të rralla ka për t’u nënshkruar së shpejti, duke transferuar të drejtat minerare në Uashington. Kjo do të jetë sipas Wall Street Journal edhe kompensimi që do të japë Ukraina, për ndihmën ushtarake që do t’i ofrojë Amerika për të kundërshtuar pushtimin rus.
Javën e kaluar, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky refuzoi ta nënshkruante marrëveshjen e paraqitur në Kiev nga sekretari amerikan i Thesarit Scott Bessent, por dje u duk se pati një hapje drejt saj. “Kjo është një marrëveshje që mund të forcojë marrëdhëniet tona”, tha Zelensky, “dhe çelësi është të përpunohen detajet për të siguruar efektivitetin e saj. Mezi po pres të shoh rezultatin, një rezultat të drejtë,” shtoi ai.
Wall Street Journal citon më pas një person të afërt me qeverinë e Kievit, sipas të cilit i dërguari i Trump për Ukrainën, Keith Kellogg, kishte “një rol të rëndësishëm” në përcaktimin e kushteve të marrëveshjes, duke krijuar një marrëdhënie besimi me Zelensky dhe zyrtarë të tjerë ukrainas gjatë një vizite tri-ditore në vend. Ukraina pretendon se ka rezervat më të mëdha në Evropë të titanit, një material që përdoret për të bërë lidhje për avionët dhe anijet ushtarake, dhe litium, një material kyç ky për bateritë. Ukraina ka gjithashtu depozita të tokave të rralla, të cilat janë thelbësore në disa industri të teknologjisë së lartë, duke përfshirë mbrojtjen dhe energjinë e rinovueshme. Rezervat kërkojnë investime të konsiderueshme për t’u zhvilluar dhe shumë prej tyre ndodhen në zonat e pushtuara nga Rusia.
Po Evropa, ç’po bën ndërkohë?
Ndërsa Shtetet e Bashkuara i kthejnë shpinën Kievit, Evropa po nxiton të ecë përpara. Liderët e BE-së po planifikojnë një paketë tjetër ndihme prej 20 miliardë eurosh për Ukrainën, pohojnë “Bloomberg” dhe “Politico”. Ndihma do të përfshijë pajisje ushtarake si predha artilerie, raketa, dhe para, dhe mund të shpallet në samitin e ardhshëm të ministrave të jashtëm të BE, të hënën. Fillimisht, sipas zërave të publikuar nga «Politico», vlera e pritshme e paketës ishte 6-10 miliardë euro, por me rritjen e distancës së Uashingtonit nga Kievi, shuma në tavolinë është rritur dhe mund të shtohet ende.