Në kohën kur tërë bota ka nisur vaksinimin e popullsisë ndaj covid-19, mjaft njerëz, të ndikuar edhe nga teoritë e shumta konspirative, pyesin se nga se përbëhen vaksinat dhe çfarë ndodh me trupin tonë pas injektimit të tyre.
Të dhëna nga National Center for Biotechnology Information, FDA (Agjencia Amerikane e Barnave), e po ashtu edhe nga profesorati i Icahn School of Medicine, bëjnë me dije se vaksinat antikovid, sapo hyjnë në trupin tonë, ndjekin rrugëtimin e mëposhtëm.
Së pari, thonë ata, virusi Sars-cov-2 përbëhet prej proteinave spike, dhe pikërisht tek to, janë bazuar edhe shkencëtarët për ngjizjen e vaksinave, të cilat kanë në bazë të tyre mesazherin RNA, që është në fakt edhe materiali gjenetik i përdorur prej qelizave tona, për të prodhuar proteinat.
Molekula e prodhuar prej shkencëtarëve, quajtur shkurtimisht mRNA, është tejet e brishtë, dhe nëse do injektohej direkte në trup, do të zhbëhej menjëherë prej enzimave tona natyrale. Për ta mbrojtur, si Pfizer&BioNtech, ashtu dhe Moderna, e kanë mbështjellë mRNA-në me flluska vajore, ndërtuar me mikroqeliza yndyrore (lipidike). Pikërisht për hir të kësaj brishtësie, dhe moszhbërjes së tyre nga kontakti me nxehtësinë e jashtme, për to janë zgjedhur edhe frigoriferë specifikë, të cilët për vaksinën Pfizer&BioNtech nevojiten në -70 gradë celcius, kurse për Modernën në -20 gradë, ku ajo edhe mund të rrijë deri në gjashtë muaj.
Por çfarë ndodh pas injektimit të vaksinës?
Pas injektimit, pohojnë shkencëtarët, elementët e vaksinës përzihen me qelizat tona, duke çliruar mRNA-në. Molekulat e qelizave lexojnë sekuencën e saj, dhe ndërtojnë sakaq proteinën spike. mRNA- ja e çliruar prej vaksinës, shkatërrohet prej qelizave pa lënë gjurmë. Disa prej proteinave spike, emigrojnë drejt sipërfaqes së qelizës dhe nxjerrin në pah ‘gjembaçët’ e tyre. Janë pikërisht këto ‘majëza shpuese’, fragmente të proteinave spike, që sistemi ynë imunitar fillon i njeh.
Kur një qelizë e vaksinuar ngordh, mbetjet e saj përmbajnë shumë proteina spike dhe fragmente proteinike, të cilat thithen nga një qelizë imunitare e quajtur qeliza e antigjenit. Kjo qelizë, ka tashmë në sipërfaqen e saj “gjembaçët” e proteinës spike dhe kështu, kur qelizat T-helper i zbulojnë ato, japin alarmin duke thirrur qeliza të tjera imunitare, për të luftuar infeksionin.
Prodhimi i antitrupave
Të tjera qeliza imunitare, quajtur qelizat B, sulen ndaj gjembaçëve të koronavirusit që gjenden në sipërfaqe të qelizave të vaksinuara. Disa prej tyre madje, janë të afta të kapen edhe pas vetë proteinave spike. Limfocitet B, aktivizohen më tej prej limfociteve T helper, për të prodhuar kështu, antitrupa që shënjestrojnë proteinën spike. Antitrupat sulmojnë ‘gjembacët’ e koronavirusit, duke shkatërruar virusin, parandaluar infeksionin, e duke i ndalur një herë e mirë gjembat e koronës të sulmojnë të tjera qeliza.
Qelizat që mbartin antigjenin, mund të aktivizojnë tashmë edhe një tjetër tip qelize imunitare quajtur T killer, e cila synon shkatërrimin e qelizave të infektuara nga koronavirusi, që kanë pjesëza spike në sipërfaqen e tyre.
Përbërësit e vaksinave
Por nga se përbëhen vaksinat anti-covid? Një tjetër pyetje kjo, që ka pushtuar mendjet e njerëze. Sipas FDA (Agjencisë Amerikane të Barnave) përbërja e tyre, është sa më poshtë.
E vetmja gjë ku shkencëtarët nuk dinë ende të përgjigjen saktë, është periudha e imunitetit që ofron vaksina, pjesë kjo që deri më tani, thonë se shkon nga 6 deri në 8 muaj.