“Tri jetët e zotit P” të Virgjil Muçit, na rrëfen marrëdhënien e njeriut me pushtetin dhe metamorfozën që imponon ky i fundit, në ndryshimin rrënjësor të karakterkt njerëzor.
Personazhi, Zoti P. është në postin më të lartë shtetëror, pra është presidenti i Republikës së Vjollcave, çka e bën atë të mendojë, të veprojë dhe të jetojë ndryshe nga të tjerët.
Nisur nga fjalët e autorit drejtuar lexuesit në epilog – mos u rrek t’i veshësh një emër personazhit! – kuptojmë se kushdo që ulet në atë karrige, pra në karrigen e pushtetit, i nënshtrohet një metamorfoze shumëdimensionale të trupit, shpirtit dhe mendjes. Udhëtimi i personazhit ngjan me një rrugëtim dantesk nga forma, por jo nga përmbajtja, ndërsa personazhi vetë shëmbëllen me një Faust, që është i gatshëm të jap çdo gjë në këmbim të ushtrimit të pushtetit në mënyrë të pakufizuar mbi njerëzit.
Vërejmë se zotit P. apo njeriut të sotëm, i mungon dëshira e pastrimit shpirtëror nëpërmjet veprave të dobishme, por kërkon të sundojë përjetësisht.
Autori të fut natyrshëm në një psikanalizë froidiane, duke depërtuar thellë në vetëdijën dhe nënvedijën e personazhit, dhe nxjerrë në pah realitetin tragji-komik të qenies njerëzore në shekullin tonë.
Po kështu edhe personazhet e tjerë në roman që e rrethojnë zotin P. pasqyrojnë marrëdhënien pushtet-individ. Në çfarëdo raporti që individi ta vendosë veten me shtetin mbetet gjithnjë i kërcënuar prej tij.
Stili i autorit është unik, ngërthen në vetvete të gjitha rrymat letrare nëpërmjet retrospektivës dhe pararendjes (më lejoni të guxoj), duke sjellë një frymë të re në letërsinë bashkëkohore.
