Në fjalën e tij, mbi programin që do të ndjekë PD-ja për pronat pas zgjedhjeve parlamentare të 25 prillit, kryetari i Partisë Demokratike Lulëzim Basha u shpreh se çështja e pronave do të ishte një prej prioriteteve të qeverisë, në rast fitoreje.
Mes anagazhimeve të tij për këtë sektor, ai u shpreh se kishte ndërmend të abrogonte ligjin aktual të pronave, e po ashtu edhe krijimin e një harte unike kadastrale. Ndër të tjera, Basha renditi edhe krijimin e një harte të vlerës së pronës, e cila do jetë unike për të gjitha rastet e trajtimit të pronës, dhe se “pronarët do shkarkohen nga kostot administrative, tarifat dhe taksat gjyqësore, gjatë proceseve administrative, të cilat do të mbarten nga shteti“.
Angazhohemi, tha ai në fjalën e tij, se do të respektojmë detyrimet kushtetuese si më poshtë:
- T’i japim fund debatit të padrejtë, hipokrit e grabitqar mbi pronat dhe krijimit të menjëhershëm të një sistemi dhe mekanizmi të besueshëm, që do shërbejë për këtë qëllim. Sigurojmë që trajtimi i çështrjeve të pronës do jetë transparent dhe me efiçencë të plotë ndaj pronarëvë dhe interesit publik të qytetarëve;
- Do abrogojmë ligjin aktual të pronave dhe aktet nënligjore në fuqi, që janë të pandershme, dhe do ndërmarrim nismën për hartimin e një kuadri ligjor të konsoliduar, që i jep zgjidhje çështjes së trajtimit të pronësisë.
- Shfuqizim tërësor i ligjit për përfundimin e proceseve kalimtare të pronësisë dhe akteve nënligjore sa i takon procesit kalimtar të trajtimit të pronës; kuadri i ri ligjor do jetë guri i themelit, mbi të cilin do ngrihet nga qeveria karshi pronës private të pakthyer, pronës private të inidividit, dhe pronës pubvlike të nëpërkëmbur;
- Angazhohem se kuadri i ri ligjor do respektojë parimet themelore ku prioritetet do të jenë: kthimi i pronës, kompesimi fizik, pra në natyrë i pronës, dhe apo pjesëmarrja me aksione obligacione në fonde të investimeve publike, sipas marrëveshjes me pronarët e shpronësuar;
- Garantimi dhe respektimi i titujve të pronësisë, referuar një vendimi të formës së prerë administrativ apo gjyqësor, të cilat në asnjë rast nuk do të preken pa një proces të rregullt ligjor;
- Garantimi i ekzekutimit të vendimeve përfundimtare të kompesimit të pronës, të paekzekutuara, duke iu referuar ligjit kadastral të përcaktuar në to;
- Përfshirja në fondin e kompesimeve fizike, të fondeve të konfiskuara për efekt të ligjit antimafia, përfshirë edhe rastet e kontratave PPP apo koncensioneve korruptive; kërkesat e patrajtuara do t’i nënshtrohen ligjit të kohës në fuqi, në kohën e depozitimit të kërkesës në agjenci, ndërsa ekzekutimi do të kryhet me të njëjtën skemë si në rastin e ekzekutimit të vendimeve të tjera përfundimtare. Kërkesat e reja që nuk janë paraqitur më parë, do trajtohen me frymën e ligjit të ri. Pronarët do të shkarkohen nga kostot administrative, si dhe tarifat dhe taksat gjyqësore, në proceset administrative dhe gjyqësore, të cilat do të mbarten nga shteti;
- Angazhohemi që do rishikojmë hartën e vlerës së pronës, që do jetë unike për të gjtiha rastet e trajtimit të pronës.
- Angazhohemi që në përfundim të procesit të legalizimit filluar prej vitesh, duke i garantuar pronarëve kompesimin e plotë e të drejtë të pronës, të bëjmë të mundur plotësimin e një prej objektivave të këtij ligji. Fondi i kompesimit të legalizimit, do jetë më vete në zbatim të pronës;
- Do rregullojmë kuadrin ligjor në lidhje me ato raste të interesit publik, që preken në mënyrë të qartë dhe shteruese, dhe duke përcaktuar një herë e mirë kriteret vlerësuese për kompesimin e pronës për investime të tilla publike, besojmë se se do t’i jepet fund abuzimit me pronën, në kurriz të një investimi publik. Në këtë kuadër anhazhohemi për rishikimin e ligjit përkatës, i cili ka hapur të gjitha hapësirat për abuzivizëm, në kurriz të pronarëve të ligjshëm dhe zbatimin e të gjitha parimeve kushtetuese dhe detyrimeve që shqipëria ka në kuadër të Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut për shenjtërimin e pronës private;
- Si pjesë e angazhimit tonë është edhe ndërtimi i një sistemi të rregullt për t’i dhënë fund kaosit kadastral, i cili pamundëson vërtetimin ligjor të pronës për qytetarët shqiptarë, të cilët e kanë të pamundur ta përdorin këtë pronë si kolateral, duke penguar vendin vit për vit të përfitojë miliona në treg, madje duke shkaktuar humbje, që të përllogaritura sipas institucioneve ndërkombëtare, arrijnë me qindra mijëra milionë euro dhe dhjetëra mijëra vende pune të humbura si pasojë e këtij kaosi; tregu i pasurisë së paluajtshme, është në zgrip të dështimit për shkak të procedurave të vështira, të komplikuara e jo transparente të gjatura të rregjistrimit. Pronarët janë penguar të bëjnë transaksione me pronën e tyre, një liri themelore dhe antike sa vetë qytetërimi.
- Në përfundim të procesit të konsolodimit të sistemi të rregjistrimit të pasurive të paluajtshme, ne angazhohemi për krijimin e një harte unike kadastrale, më mbulimin e gjithë territorit të vendit dhe rregjistrimin e tituve të pronësisë; edhe në këtë fushë, qytetarët shqiptarët përballen me sorrollatje nga njëra fushë në tjetrën, arrogancën e pushtetit, mungesën e koordinimit institucioneve. Me reformën tonë të derregullimit, do t’i japim fund kësaj situate paradoksale;
- Në fokus do jetë koordinimi i instucioneve që merren me pronën dhe thjeshtësimi në përputhje me praktikat e shteteve më të avancuara europiane për çështjet e pronës, me qëllim zhdukjen e nivelit galopant të korrupsionit.
- Krijimi i një agjencie ombrellë që përfshin të gjitha agjencitë që kanë në fokus pronën private dhe publike, dhe kontrolli antikorrupsion brenda kësaj agjencie, adresimi i çështjeve të abuzimit me pronën në SPAK, duke e kthyer tek pronari i ligjshëm, janë prioriteti i qeverisjes sonë të ardhshmeë
- Garantoj gjithë pronarët e shpronësuar, pronarët e ligjshëm, shoqatat e pronarëve, se Partia Demokratike do bashkëpunojë ngushtësisht me ju dhe përfaqësuesit tuaj, në zbatimin e këtij programi politik, si dhe në hartmin e masave që kanë lidhje me çështjet e pronësisë.
