Ish presidenti i vendit Ilir Meta, aktualisht kreu i Partisë së Lirisë, ka ngritur përgjatë një konferencë për shtyp mbajtur paraditen e sotme, aludimet mbi faktin se Porti i Durrësit mund të jetë një tjetër megaaferë e qeverisë, përkrahë atyre të inceneratorëve.
Në deklaratën e tij përpara gazetarëve, Meta parashtroi 10 pyetje depozituar në ministrinë e Energjitikës dhe Infrastrukturës e po ashtu edhe pranë Kryeministrisë prej deputetit Petrit Vasili, i përmes së cilave kërkohej një transparencë e plotë e investimit të Portit të Durrësit, investitorëve fundorë, shumës me të cilën do të ndërtohej porti i ri tregtar i Durrësit, ku do të funksionojë dogana ndërkohë e shumë e shumë të tjera.
Është e detyrim absolut dhe në interes edhe kombëtar që të bëhen publike urgjentisht pronarët fundorë të kompanisë partnere, tha Meta në fjalën e tij, si dhe vlera, burimi dhe koha e këtij investimi të parashikuar apo të pretenduar.
Është shumë e rëndë, dhe e papranueshme dhe me pasoja të paparashikueshme ekonomike financiare, por gjithashtu edhe të luftës kundër pastrimit të parasë e sigurisë kombëtare dhe publike, nëse kompania partnere do të jetë e rregjistruar në parajsat fiskale. Shqipëria, nën trysninë e Këshillit të Evropës dhe institucioneve ndërkombëtare ku është integruar, ka detyrimin të bëjë publikë pronarët fundorë të kompanisë guaskë. Shteti shqiptar, përmes këtyre vendimeve tërësisht të bëra në errësirë, kapitalizon mbi 1.5 milionë kapital sipërfaqe trualli të portit të Durrësit ,me një vlerë tejet të lartë si aseti me strategjik i vendit, e cila do të ishte automatikisht, pronë e koncesionarit. Një pasuri e tillë me një rëndësi strategjike nuk do të jetë më pronë e koncesionarit shqiptar, por do të ishte e privatizuar de jure në çastin e derdhjes si kontribut, në kapitalin e koncesionarit, administrimin e të cilit e bën partneri privat, me 70% të aksioneve, dhe në rast konflikti në të ardhmen, zgjidhja do të mund të kryhej vetëm në gjykatat ndërkombëtare.
Është e rëndësishme, tha Meta, të bëhen të qarta sa më parë, se cilat do të jenë përfitiimet e ekonomisë kombëtare në afatgjatë të shprehura në vlera financiare dhe invesitmet që do të vinin nga ky koncesion. Cilat janë të dhënat ligjore, teknike, ekonomike, financiare, koha e ndërtimit të objektit që do të ketë monopolin e shërbimeve portuale, në portin e ri gjithashtu të Porto Romanos? Me këtë rast, LSI dikur, e sot PL, përmes deputetit Petrit Vasilit i ka kërkuar ministrisë së Energjitikës dhe Infrastrukturës, në mbështetje të neneve 23 dhe 48 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, që të japin përgjigje brenda afateve për të gjitha këto pyetje
- A është dhënë statusi i investitorit strategjik? Nëse po, cilës kompani i është dhënë ky status?
- Jeni shprehur publikisht se investitori do të jetë EMAR group, ndërkohë në memorandumin e firmosur nuk përmendet gjëkundi.
- Analiza financiare si detyrim ligjor për marrjen e statusit si investotir strategjik, nga cila kompani është paraqitur?
- A parashikohet që, si në rastin e inceneratorëve, që prona publike të lihet kolateral në bankat shqiptare apo të huaja, në funksion të marrjes së kredive, nga kompanitë e përfshira në memorandum?
- Cilat janë masat garantuese që Porti i Durrësit të mos sekuestrohet nga bankat vendase apo ndërkombëtare, për shkak të problemeve eventuale, të kompanive huamarrëse, tani apo më pas.
- Investimi detyron spostimin e portit tregtar aktual, dy mijë vjecar. Cilat janë masat e marra që dogana të funksionojë normalisht dhe të mos ndikojë negativisht në realizimin e të ardhurave, që lidhen me biznesin dhe buxhetin e shtetit?
- Cila është kostoja e portit të ri tregtar dhe sa është kohëzgjatja e realizimit të ndërtimit të këtij porti?
- Në këtë periudhë të ndërmjetme, pra të fillimit të ndërtimit të portit turistik nga njëra anë, dhe të portit tregtar nga ana tjetër, ku do të jetë vendodhja e doganës portuale të Durrësit.
- Ndërtimi i portit të ri tregtar do të realizohet me fonde të buxhetit, dhe nga do të hiqen këto para? Apo do të kërkohen ndonjë tjetër borxh, sipas të dhënave paraprake prej 2 miliarë eurosh.
- Cili është qendrimi zyrtar i institucioneve të BE-së për këtë projekt dhe a e cënon ai Marrëveshjen e Stabilizim-Asocimit, që në mënyrë absolute e cënon dhe e dhunon së bashku me konkurrencën e lirë.
Meta tha mes të tjerave se koha kur qeveria merrte angazhime antikushtetuese ka mbaruar e se Partia e Lirisë, si një parti institucionale që është, nuk ka për ta lejuar një gjë të tillë, duke e nisur së pari me pritjen e përgjigjeve të pyetjeve sa më sipër, brenda afateve të parashikuara.